Op de praatstoel met P. Mathieu Van Vlierden,
werkzaam in Zuid-Afrika.

 [vert] Wanneer vertrok je voor het eerst naar Afrika? [/vert]

Het was [marron]Malawi in 1970[/marron]. Ik ben er acht jaar werkzaam geweest, en van daaruit vertrok ik [marron]in 1978 naar Zuid-Afrika[/marron] om de Malawische mijnwerkers die daar verbleven, te begeleiden en pastoraal te helpen. In die tijd waren er ongeveer 200.000 Malawische arbeiders, de meesten onder hen katholiek, en ik had de taak hen als aalmoezenier bij te staan. Ik heb het 16 jaar gedaan, in samenwerking met een paar confraters. Onder het apartheidsregime heb ik moeilijkheden gehad met de veiligheidsdiensten. Een ‘blanke’ die enkel met zwarten werkt…het was verdacht.

 [vert] Vertel eens over die ‘apartheid’ in Zuid-Afrika. [/vert]

Zuid-Afrika werd gekolonialiseerd door Engelsen en Nederlanders in het begin van de negentiende eeuw. Vanaf dat moment maakten zij de dienst uit. De zwarte bevolking kreeg steeds minder rechten. Uiteindelijk werden alle rechten van zwarte Zuid-Afrikanen afgeschaft. Ze moesten in de steden in aparte wijken wonen, aan de randen van een stad: townships.

Enkele van de bekendste zijn: Soweto (Southern Western Township) bij Johannesburg, Mamelodi, Crossroads… Elke stad of dorp heeft wel één of meerdere townships. De blanke regering vond dat er meer ruimte moest komen voor de blanke bevolking en de zwarten en kleurlingen werden in een afgezet terrein geplaatst, dicht op elkaar en vaak op slechte onvruchtbare grond aan de rand van de stad.

Er waren aparte scholen, aparte bussen, aparte banken in het park. Dit wordt apartheid genoemd.

Er waren toen veel vrijheidsstrijders in Zuid-Afrika. Een van de bekendsten is Nelson Mandela. Ruim 25 jaar van zijn leven bracht hij door in het beruchte strafkamp op Robbeneiland, waar hij dwangarbeid moest verrichten. Hij was leider van het ANC (African National Congress), een partij die strijd voerde voor gelijke rechten voor zwarte Zuid-Afrikanen en een democratisch gekozen regering. Er kwam steeds meer kritiek op de apartheid. Zowel binnen Zuid-Afrika als daarbuiten groeide de steun voor het ANC.

Voormalig president FW. de Klerk verklaarde Nelson Mandela een vrij man in februari 1990 en meteen ook de ontmanteling van het Apartheidssysteem. In 1992 werd een "blank referendum" goedgekeurd rond de afschaffing van Apartheid. Daarop volgde in 1994 de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika waarbij alle Zuid Afrikanen konden gaan stemmen. Dit werd de geboorte van een regering van nationale eenheid met Nelson Mandela als president.

Ook al is de Apartheid in 1994 afgeschaft, de townships zijn blijven bestaan.

 [vert] Waarom zoveel geweld in Zuid-Afrika? [/vert]

George Boudinier, een franse confrater, werd ver-moord toen hij een blanke Afrikaner een lift gaf. Niet alleen de zwarten waren aan geweld toe.

Ook confrater Louis Blondel, eveneens een fransman, werd op 7 december 2009 vermoord door jonge dieven in Diepsloot, één van de gewelddadigste townships in het aartsbisdom van Pretoria.

Ikzelf werd reeds drie maal overvallen, en ben in 2001 aan de dood ontsnapt. Toen ik op de missiepost aankwam met de auto en bandieten dachten dat ik het geld voor de salarissen van onze werkmensen bij had, kreeg ik een schot in de buik, en in een reflex ben ik kunnen verder rijden naar een dichtbij gelegen hospitaal. Maandenlang was ik aan revalidatie toe…

 [vert] Waar werken de missionarissen van Afrika in de streek van Johannesburg? [/vert]

We zijn aanwezig in [marron]Orange Farm [/marron] een uitgestrekt stadsdeel op 20 km ten zuiden van Soweto, met 300.000 inwoners; de levensomstandigheden zijn er hachelijk. Veel gezinnen hebben geen vast inkomen. Armoede gaat er gepaard met ziekte en gewelddadigheid. We helpen mee aan de opbouw van de kerkgemeenschappen en leveren ook een bijdrage voor de ontwikkeling van de streek. We brengen er de evangelische boodschap van vrede, menselijke waardigheid, broederlijkheid en rechtvaardigheid.

• Samen met P. Philippe Docq en een vijftal jonge opvoeders werd een project ‘Straatkinderen’ opgestart: [bleu marine]THEMBALABASHA[/bleu marine]: een zulu woord dat ‘hoop der jongeren’ betekent.
  Die jongeren, tussen de 9 en 18 jaar oud, gaan naar school, en wij helpen o.a. om hun schoolgeld te betalen. Er zijn twee opvangcentra waar ze bijeenkomen om te eten, huiswerk te maken en te studeren. We hechten grote waarde aan de communicatie met de ouders en de school. Dit in het belang voor de algehele rehabilitatie van de jongeren. Samen met drie andere Witte Paters brengen we hen vaardigheden bij, bij het aanleren van een beroep zoals lasser, schrijnwerker, elektricien; zelfs leren zij koken, naaien en computerkennis opdoen.
  Zij die het uitstekend doen worden door ons geholpen om een eigen zaakje op te starten.

• Een ander project heet [bleu marine]‘Advice Office’[/bleu marine]. Mensen die moeilijkheden krijgen met hun werkbaas, met de lokale regering, en ook bij familiale onrust, kunnen hier terecht en worden geholpen met raad en daad.

• [bleu marine]CORDIS[/bleu marine] (Christian Outreach Done In Solidarity) kunnen we vertalen door ‘van harte gedaan’. Pater Louis Blondel heeft een oude boerderij gekocht, waarvan de eigenaar terug naar Engeland vertrok. Het land wordt aan verschillende families verpacht, wij voorzien hen van zaad, meststoffen en water; zij bewerken het land en de oogst is voor hen.
  Later kwam er nog een steenbakkerij, een schrijnwerkerij en konijnenkwekerij bij.
  Er is eveneens een ‘recyclage’ afdeling, waar oude spullen opgehaald en zo nodig hersteld worden en daarna doorverkocht aan een lage prijs. Dit project is aangesloten bij ‘Emmaüs International’.

• Het [bleu marine]Aids Project[/bleu marine].
  In Zuid-Afrika is één op de zes inwoners besmet met het HIV-virus, en er sterven elke dag ongeveer 800 mensen aan een ziekte die er mee verband houdt.
  Een team van opgeleide mensen gaat regelmatig aidspatiënten opzoeken, geven raad en medische hulp aan de familieleden, die dan instaan voor verdere verzorging.

 [vert] En op pastoraal vlak ? [/vert]

We zijn druk bezig met de [bleu marine]opleiding van de catechisten[/bleu marine], die kinderen voorbereiden op de Eerste Communie, alsook jongeren begeleiden voor het doopsel en het vormsel. Sommigen van hen krijgen een speciale opleiding om mensen te helpen die zich voorbereiden op het huwelijk; anderen weer brengen de H. Communie naar de zieken. Anderen gaan de begrafenisdiensten voor.

Mathieu, we wensen je een prompte genezing toe en een intense Kerstviering bij je mensen op de parochies Kiasha Park en Vlakfontein in Zuid-Afrika   [marron]En een vruchtbaar apostolaat![/marron]