Pygmeeën in het oerwoud

In het tropische oerwoud in het Noordoosten leven mensen, die gemiddeld niet langer worden dan 150 cm. Wereldwijd noemt men deze mensen Pygmeeën. Hun naam is afgeleid van het Griekse woord Pygmaios (Vuistgroot) en wordt overal gebruikt voor volkeren met een geringe lengte. De Bambuti in het ITURIwoud zijn de typische vertegenwoordigers van deze groep. Om aan voedsel te komen verzamelen ze vruchten, wilde honing en noten. Ook jagen ze op verschillende soorten kleine zoogdieren, zoals aardvarkens en duikers en op vissen en vogels met behulp van netten, vallen en pijl en boog.

Als jagers-verzamelaars bedrijven de Bambuti een intensieve ruilhandel met de naburige Bantoes, die leven van akkerbouw. Voor aanvullende voedingsmiddelen zoals bananen, maniok en rijst, betalen de Bambuti meestal met het verlenen van diensten, bijvoorbeeld het bewaken van plantages of het dragen van lasten. De Bambuti leven in jachtgemeenschappen. Deze gemeenschappen bestaan uit een aantal met elkaar verwante mannen en hun families, bij elkaar meestal een 45 personen. Hun kamp bestaat uit koepelvormige hutten van takken en bladeren en wordt om de twee maand verplaatst.

Pygmeeën behoren tot de oudste bevolkingsgroepen van Afrika. Ze leven in de tropische regenwouden o.a. in D.R.Congo. Zelf noemen ze zich Efe of Mbuti. Egyptenaren hebben 4000 jaar geleden al melding van hen gemaakt. Zij werden door handelaren als curiositeit meegenomen om aan de hoven van de farao te dansen. Men noemde ze de ’dansers van God’. Hun kleine gestalte heeft van oudsher (Grieken) al geleid tot de meest fantastische verhalen.

De Oostenrijkse [marron]pater Schebesta [/marron] beschreef als een van de eersten (ca. 1930-‘50) uitvoerig het authentieke leven van de Pygmeeën.

De Nederlandse chemicus [marron]Paul Julien[/marron] deed reeds vanaf de dertiger jaren uitvoerig onderzoek naar - en beschreef in details - het leven van de Pygmeeën in Centraal Afrika: Wie kent zijn boeken niet:[bleu] “Kampvuren langs de Evenaar”[/bleu] en [bleu]“Pygmeeën”[/bleu]? Talloze KRO lezingen, voor en na de oorlog, kluisterden velen aan de radio. Ruud had in 1990 persoonlijk contact met Paul Julien. Stichting Pygmeeën Kleinood tracht als Nederlandse Pygmee-organisatie een brug te slaan tussen zijn oeuvre en de Afrikaanse Pygmee.:-

De Engels-Amerikaanse antropoloog [marron]Colin Turnbull[/marron] maakte hun sociale verhoudingen zichtbaar (1961) en kwam tot inzicht dat ingrijpen tijdens noodsituaties bij inheemse volkeren niet ongeoorloofd is. Zij zijn een ’jager-verzamelaar-volk’ en leven van klein wild, m.b.v. pijl en boog (soms met gif) en jachtnetten. Pygmee vrouwen zoeken bosproducten zoals aardknollen, noten, vruchten én ze zijn gek op honing, die ze hoog in de boomtoppen zoeken. De jacht op groot wild, als buffels en olifanten, is allang verboden. Koepelvormige bladerwoningen vormen de slaapplaatsen voor families. Dicht tegen elkaar aan, op een matrasje van bladeren gelegen, met in het midden een vuurtje tegen de vochtige nachtkou (Ituriwoud ligt op ca 1500 m hoogte). De rook verdrijft de muskieten.

[marron]Situatie van de Pygmeeën nu[/marron]

Door immigratie van Bantuvolkeren, veroorzaakt door rebellen-oorlogen (vluchtelingen) en erosie in de savanne, moeten de 50.000 Pygmeeën het Ituriwoud (2x Nederland) delen met meer dan 2 miljoen mensen. Er is nu een voortdurend tekort aan voedsel, vooral eiwitten. De natuurlijke leefomstandigheden voor de Pygmeeën zijn de laatste decennia daardoor hevig verstoord. De houtkap en intensieve mineralen-winning, zoals goud en coltan (nodig voor GSM telefoons) verergert de situatie nog meer.

Het regenwoud wordt door intensieve houtkap voor agrarische doeleinden, hardhout voor de westerse industrie, kaalslag voor mijnbouw, enz. steeds kleiner en zal op niet al te lange termijn verdwenen zijn. Bosvoedsel is dan niet meer beschikbaar.

In Pygmee dorpjes is momenteel ruim 20% van de families ziek tot ernstig ziek. Veel aandoeningen zijn in ’t verleden door blanken geïmporteerd of via Bantu’s overgebracht. Malaria, tropische wonden, oogziektes, framboesia, longaandoeningen en virusinfecties, hernia, zijn de voornaamste. Vooral de kinderen hebben zeer te lijden onder deze ziektes. Kindersterfte van 0-5 jaar ca. 80% (!)