missionarissen van afrika
missionnaires d’afrique

L A V I G E R I E . be

De spiritualiteit in het kader van de cursus Islam godsdienst

Saïd ANDOUH – CEREO (uittreksels in ARCE)
zaterdag 19 januari 2019 door D.F. (Vertaling), Marc Léonard, Mafr, Webmaster

[vert] “De professor gaat, voor elke bestudeerde thematiek, verwijzen naar de bronnen van de moslim Schriften (koran, sunna, profeten, gezellen) om te trachten de aandacht te trekken van de leerlingen op de doelstellingen en de wil van God evenals op hun verantwoordelijkheid. Eveneens zal hij hen voortdurend herinneren aan het belang van de oprechtheid en van de goede intenties in de gevoerde acties. Want, zoals het de profetische traditie herinnert, “de daden zijn maar geldig en waardevol door hun intenties”. [/vert]

door Saïd ANDOUH, leraar van islam godsdienst


Inleiding (…)

I – Wat is de spiritualiteit ?

- [bleu marine]Bepaling van de woordenboeken betreffende het begrip spiritualiteit (…)[/bleu marine]

- [bleu marine]Moslim bepaling van de spiritualiteit [/bleu marine]

Deze bepalingen zijn, volgens het moslimstandpunt, niet volledig, in elk geval niet helemaal voldoende: want ze zouden kunnen laten geloven in een radicale oppositie tussen wat spiritueel is en wat materieel is. Welnu, de islam sluit vast en duidelijk de gedachte uit die erin bestaat dat het lichaam en de ziel in tegenstelling zijn, en dat ze zich maar kunnen ontwikkelen ten koste van elkaar, evenals de gedachte die erin bestaat te zeggen dat ons lichaam en de materiële activiteiten die we dagelijks uitvoeren als kettingen zijn die de ontplooiing van onze ziel en van onze spiritualiteit zouden afremmen.

Dat is in feite de ideologie die spijtig genoeg de mensen ertoe gebracht heeft de wereld te verdelen in twee domeinen: het spirituele en het profane.

Deze manier om de spiritualiteit op te vatten heeft een dubbel gevolg veroorzaakt :

  • de personen die ervan overtuigd waren dat ze niet in staat waren de vereisten van de spiritualiteit te beantwoorden, hebben ervan afgezien belangstelling te tonen voor de dingen van de ziel en hebben ervoor gekozen zeer materialistische levens te leiden en zonder een spirituele betekenis. Voor die personen, zijn al de levenssferen (sociaal, politiek, economisch en cultureel) helemaal verstoken van spiritualiteit, van diepe betekenis. Zij zoeken vooral het comfort, het plezier en het geld.
  • in tegengestelde richting, hebben andere personen ervoor gekozen de weg van de spirituele volmaaktheid te volgen, en alleen maar die weg. Deze personen beschouwen dat hun spirituele groei belangrijker is dan alles, maar dat deze niet kan samengaan met een “normaal” leven. Zij kiezen dus in het algemeen ervoor zich terug te trekken uit de wereld, uit de dagelijkse bezigheden en genoegens. Zij zijn in feite ervan overtuigd dat hun spirituele ontwikkeling alleen maar kan gebeuren doorheen een zekere vorm van ascetisme, van geestelijke oefeningen of van offers.

Het moslim standpunt verschilt totaal van deze twee benaderingen. De moslim Schrifttradities zeggen ons integendeel dat God van de zielen (Ruh/Nafs) zijn afgevaardigden heeft gemaakt op aarde. Hij heeft hun een zeker gezag en bepaalde verantwoordelijkheden en verplichtingen verleend, en heeft deze dan doen leven in fysische lichamen.

In deze manier om de relatie op te vatten tussen de spirituele wereld en de profane wereld, is het lichaam in feite alleen maar een middel dat aan de ziel gaat toelaten zich te ontwikkelen en zich te verhogen om haar eerste natuur terug te vinden, die de oorspronkelijke zuiverheid (Al-Fitra) is. Maar het is een noodzakelijk middel. Wij zijn dus, eerder, in een vorm van complementariteit die buigt, in werkelijkheid, naar een onderdanigheid van het lichaam aan de ziel.

Ons lichaam wordt dus niet gezien als een rem of als een gevangenis voor onze ziel, maar als een soort werkplaats en een werkinstrument dat ons zal toelaten te werken in deze lage wereld om terug te keren en te voldoen aan de Enige (God) [1]. En deze terugkeer naar God wordt ons herinnerd in het volgende vers : “Het is aan Allah dat wij toebehoren en het is naar Hem dat we zullen terugkeren !” [2]

Met andere woorden, de moslim kan zich maar spiritueel ontwikkelen door middel van zijn lichaam, dat noodzakelijk verbonden moet blijven en wisselwerken met de wereld die het omringt, in zijn verschillende sferen. De beste plaats voor de ontwikkeling en de vervolmaking van ons spiritueel leven is ons dagelijks leven, en niet één of andere plaats weggetrokken buiten de wereld. Onze familie, onze buurt, de maatschappij, de markt, het bureel, de fabriek, de school, zijn even zoveel plaatsen van oefening waar wij onze plichten volbrengen tegenover onze Schepper.

De spiritualiteit, zoals de islam deze opvat, bestaat er dus in de nabijheid en de voldoening van God na te streven, niet alleen door cultusdaden, maar ook door onze bezigheden en engagementen van alle dagen evenals onze betrekkingen met de anderen. Het is op die wijze dat we in staat zijn “onze ziel op te voeden [3] (Tarbyat Ruhanya)” en nader te komen tot God met gehoorzaamheid en nederigheid, en met geleidelijke etappes het hoogste niveau van het spiritueel leven bereiken, het niveau bij uitmuntendheid op het gebied van de aanbidding (Al-Ihsan). En deze graad bij uitmuntendheid kan alleen maar verworven worden door een constante en voortdurende inspanning: dat is de betekenis zelf van het woord “jihadnafs”, wat de strijd betekent die de gelovige voert aan zichzelf om zijn zonden en zijn slechte neigingen te overwinnen, en te streven naar de spirituele volmaaktheid.

Dit begrip van graden in de aanbidding komt ons van de beroemde hadith Jibril die vertelt dat :

De engel Gabriël is gekomen, onder menselijke vorm, om een bezoek te brengen aan de Profeet Muhammed om hem te ondervragen over de drie graden van de moslim spiritualiteit. Op elke van de drie antwoorden van de Profeet, zal de engel bevestigen.

  • 1. Wat is de islam ?

    Zal de Profeet antwoorden: “de Islam is dat ge getuigt dat er geen enkele godheid is tenzij Allah en dat Mohammed de getuige van Allah is ; dat ge het gebed volbrengt, dat ge het aalmoes schenkt, dat ge vast gedurende de maand van de Ramadan en dat ge de pelgrimstocht maakt naar het heilige huis als ge er de mogelijkheid voor hebt”.
  • 2. Wat is de “imân” (het geloof) ?

    De Profeet: “Dat is te geloven in Allah, in zijn engelen, in zijn boeken, in zijn profeten, in de laatste dag en te geloven in het levenslot, of het goed is of slecht”.
  • 3. Wat is Al-Ihsân (De uitmuntendheid / De liefdadigheid) ?

    De Profeet: “Dat is dat ge God aanbidt alsof ge Hem zag, en als ge Hem niet ziet, weet dan dat Hij u ziet.”

[bleu marine]Uitleg van de hadith (…)[/bleu marine]

II – Welke zijn de zendingen van de school en de doelstellingen van de islam godsdienst cursus ?

- [bleu marine]De 4 zendingen van de school (…)[/bleu marine]

- [bleu marine][bleu marine]De 3 doelstellingen van de islam godsdienst cursus in het officiële onderwijs (…)[/bleu marine][/bleu marine]

Deze 4 zendingen leggen zich eveneens op aan de cursussen van godsdiensten, waaronder deze van de Islam godsdienst (…)

III – Hoe kan de spirituele opvoeding geïntegreerd worden in de cursus van de islam godsdienst?

De spirituele opvoeding zal dus gebeuren, even zoals de opvoeding voor het burgerlijk engagement en voor de kritische geest, op transversale wijze van de cursus.

Meer concreet, de professor gaat, voor elke bestudeerde thematiek, verwijzen naar de moslim Schriftelijke bronnen (koran, sunna, profeten, gezellen) om te trachten de aandacht van de leerlingen te trekken op de doelstellingen en de wil van God, evenals op hun verantwoordelijkheid. Verder hen voortdurend belangrijkheid te herinneren van de oprechtheid en de goede bedoelingen in de gedane acties. Want, zoals de profetische traditie eraan herinnert, “de daden hebben alleen maar waarde door hun intenties”. [4]

Men gaat dus elke keer trachten een dubbele finaliteit in de onderwerpen die men behandelt in evidentie te plaatsen: de ene die het goddelijk welbehagen nastreeft en het heil in het hiernamaals, en de andere het geluk en de aardse weldaden voor zich en voor de andere. En deze oefening, die kan men herhalen met om ’t even welke van de thema’s die men aansnijdt, namelijk degene die voorgesteld worden in het referentieboek van deskundigheid

Besluit

Deze transversale manier om de spiritualiteit te onderwijzen lijkt me zeer pertinent te zijn en conform met de onderrichten van de islam, want zij laat eveneens aan de leerling toe zich bewust te worden dat het nastreven van het uitmuntende wat betreft de aanbidding en de spirituele ontplooiing noodzakelijk loopt door het uitmuntende in zijn acties van elke dag in de verschillende sferen van zijn leven.

Uiteindelijk, mijn grote fierheid als godsdienstleraar bestaat erin mijn leerlingen ontplooid te zien op het psychologische, intellectuele en professionele vlak, terwijl zij ervan overtuigd zijn dat zij een verantwoordelijkheid hebben tegenover God in het burgerlijk engagement en het positieve beheer van deze wereld.

En ikzelf, ik heb de plicht een voorbeeld te zijn voor hen. Dat legt overigens mijn associatief en politiek engagement uit in parallel met mijn functie van islam godsdienstleraar

En ik zal deze uiteenzetting afsluiten met dit mooie citaat van Albert Einstein die mijn uitspraken enigszins bevestigt: “de school zou altijd als doel moeten hebben aan haar leerlingen een harmonieuze persoonlijkheid te geven, en niet van hen te vormen als specialisten”.

13/01/2019 door Marc Léonard
ARCRE
 

[bleu] Het volledige artikel : [/bleu] La spiritualité dans le cadre du cours de religion islamique / Saïd ANDOUH, CEREO, 29.11.18

[1Sourate 51, verset 56-58

[2Sourate 2, verset 156

[3Les trois états de l’âme : 1. L’âme qui incite au mal (Nafs am-mâra bis-soü)
2. L’âme qui ne cesse de se blâmer (Nafs lawwâmah)
3. L’âme apaisée (Nafs al-Moutmaïnna)

[4Dat is overigens de eerste les die ik geef aan al mijn klassen bij het begin van het schooljaar


Homepagina | Contact | Overzicht van de site | | Statistieken van de site | Bezoekers : 259 / 1152728

De activiteit van de site opvolgen nl  De activiteit van de site opvolgen België  De activiteit van de site opvolgen Dialoog   ?    |    titre sites syndiques OPML   ?

Site gebouwd met SPIP 3.0.28 + AHUNTSIC

Creative Commons License