missionarissen van afrika
missionnaires d’afrique

L A V I G E R I E . be

Pater Edgard Declerq

mercredi 22 mars 2017 par Jef Vleugels
  Onze confrater
 
Edgard Declerq


is maandag 20 maart, 2017 op het feest van de H. Jozef, om 15:30 zachtjes overleden in Avondrust. Een week geleden had hij een hersenbloeding gehad.

Edgard werd geboren op 17 februari 1924 te Roeselare in West-Vlaanderen in een welstellende en zeer christelijke familie. Vader was opzichter bij de stadswerken. Edgard volgde de klassieke humaniora op het Kleinseminarie van zijn geboortestad. Twee van zijn zussen traden binnen bij de zusters van de Jacht en zouden werken in Burundi en Congo. In september 1943 trad Edgard binnen bij de Witte Paters te Boechout en volgde het noviciaat te Varsenare. In 1946 begon hij zijn theologie te Heverlee, deed het tweede jaar te Marienthal, de rest terug in Heverlee, waar hij op 21 juli 1949 zijn missionariseed aflegde en op 8 april 1950 priester werd gewijd in de parochiekerk. Iedereen herinnert zich nog dat Edgard tijdens een beruchte voetbalmatch tegen de scheutisten een been had gebroken en 9 maanden op krukken liep... Zijn professoren beschrijven hem als een briljante leerling, begaafd over heel de lijn, een stoer karakter, enthousiast en energiek, een harde werker, goed organisator, zeer sportief, een echte athleet... Hij is zeer verstandig, maar loopt het gevaar teveel aan zijn opvattingen te houden. In gemeenschap speelt hij een positieve hoofdrol en heeft grote invloed door zijn idealisme. Een geboren leider.

Na zijn wijding wordt Edgard naar Rome gestuurd voor studies van kerkelijk recht. Op 1 september 1952 begint hij als professor in het scholastikaat te Heverlee. Na een stage voor canonisten te Rome mag hij op 24 mei 1958 eindelijk naar Afrika vertrekken, naar het toenmalige Belgisch Congo, naar het hart van de Maniema, Kasongo. Hij is er onderpastoor bij de kathedraal, leert er swahili en stort zich met hart en ziel in de pastoraal. Hij wordt er ook op 25 januari 1961, voor de eerste maal in een lange reeks, enkele dagen gevangen gezet en geëvacueerd door de troepen van UNO...

Na een jaar als professor op het Grootseminarie van Murhesa, wordt Edgard in september 1962 pastoor benoemd te Kasongo. Hij maakt er de rebellie van de Mulelisten mee in 1964-1965 en wordt met zijn confraters naar Bukavu geëvacueerd. In 1965 is hij terug op post in Kasongo. In een klimaat van spanningen omtrent de dood van Mgr. Mala, wordt Edgard in maart 1967 naar het verlaten en geplunderde Mingana verplaatst, waar de bevolking gedurende twee jaar het schrikbewind van de Mulelisten had ondergaan. Stilaan kwam de bevolking uit de brousse in bosjes naar hun berooide dorpen terug. In 1969 wordt hij er overste benoemd.

In mei 1972 wordt de missie van Kipaka heropend, met Edgard aan het hoofd van de nieuwe ploeg. In oktober 1976 begint hij als onderpastoor te Kampene, waar hij in 1981 overste wordt. De parochie heeft een ‘cataractenproject’, dat tientallen mensen weer toelaat te zien. Het kon starten dank zij de toewijding van oogarts Olav Leuridan uit Roeselare, die verschillende keren ter plaatse kwam. Edgard schrijft over zijn mastodontenparochie : “Nooit van mijn leven ben ik zo uithuizig geweest als de laatste zeven maanden : 145 dagen ‘weg’ en 65 thuis... en zo zal het nog wel een tijdje doorgaan.” Maandenlang voeren Edgard en confraters met hun christenen een ongelijke strijd tegen de bazen van de Partij en van het leger. Volgens deze laatsten moesten priesters zwijgen over mensenrechten. “Wij hadden het initiatief genomen een moedig document van het Zaïrees episcopaat (‘Notre foi en l’homme, image de Dieu’) in swahili te vertalen en met de verantwoordelijken van de christengemeenschappen te bestuderen en in praktijk te brengen. Dit werd ons niet in dank afgenomen. Ik vooral werd gedoodverfd als subversief element, een opstoker en oproerkraaier. Zo werd ik ter verantwoording geroepen door de partijbazen in Kindu. Daar heb ik de hete wind van haat en de dreiging van verbanning gevoeld.” Gelukkig steunde de bisschop, Mgr. Pirigisha, altijd zijn missionarissen. Edgards laatste maanden te Kampene verliepen zeer moeilijk. De tinmaatschappij SOMINKI had haar installaties ontmanteld en het hospitaal aan de bisschop gegeven. Tegen zijn zin moest Edgard de administratie ervan op zich nemen en dat ging hem helemaal niet. Na een kortstondig ommetje langs Kibangula, vinden we Edgard in mei 1989, eerst als onderpastoor, dan als pastoor, te Wamaza, een “bloeiende post op 50 km van Kasongo”.

Vanaf de jaren 90 vermeldt zijn curriculum verschillende malen ‘verlof om gezondheidsredenen’. In 1994 verlaat Edgard voor de eerste keer de brousse en aanvaardt een benoeming voor Bukavu in Maison St-Paul. Hij kwam er terecht in de bloedige reacties tegen de Banyamulenge en de misbruiken van het nationale leger tegen de burgerbevolking. Met enkele confraters werd Edgard op 28 oktober 1996 geëvacueerd naar België via Kampala. Een paar uur later viel het Rwandese leger Bukavu binnen en werd Mgr. Munzuhirwa op 29 oktober vermoord. Het was de zevende keer in zijn missionarisleven dat Edgard wegens onlusten zijn post moest verlaten. In maart 1997 is hij echter terug in Rwamaza. Twee jaar later wordt de streek onder de voet gelopen door het leger van vader Kabila, de parochie geplunderd en de paters aangehouden, samen met de bisschop, Mgr. Kaboy, en de overste van de Witte Zusters. De paters krijgen wat Edgard noemt ‘kerkarrest’, want ze moeten de diensten van de Goede Week toch organiseren. Maar Kabila wordt verjaagd en eind april 1999 nemen de plunderende rebellen het bewind over en wordt Edgard eens te meer ‘vluchteling’ in Bukavu. In juli vertrekt hij op verlof en volgt de sessie voor 70-plussers in Rome.

Edgard wordt dan benoemd te Varsenare en maakt deel uit van de ploeg die “De Blauwe Torre” openhoudt voor de jeugd. Op 20 juni 2000 organiseert Edgard er een ‘jubelviering der Kasongolezen’ voor paters, broeders, zusters en vrijwilligers... In 2001 bezoekt hij nog eens de Maniema, op weg naar Tanzania waar hij retraites preekt in Sumbawanga. In 2002, trekt hij voor een interim naar Buyenzi in Burundi. Als het jeugdcentrum definitief sluit, vestigt Edgard zich in onze gemeenschap in Brugge. In december 2002 komt hij naar Varsenare. Edgard had de gave van het woord en was een geboren verteller. Zijn homilies werden geapprecieerd. Iedereen herinnert zich zijn vele et degelijke tussenkomsten in de tv-reeks van Canvas, “Nonkel Pater”, in 2012 ; en de epische partijen scrabble op het voor hem gemaakte reuzenbord, omdat hij slechtziende was. Zijn rijzige gestalte gleed stilaan weg en hij had een rollator nodig. In augustus 2016 aanvaardt hij de overgang naar Avondrust. Tegen het einde was hij wel een beetje “moe van zo lang te leven”...

  De Verrijzenisliturgie voor Edgard zal plaats hebben op maandag 27 maart om 10 uur 30 in onze kapel te Varsenare.
Concelebranten brengen albe en witte stola mee.

Gelieve de plaatselijke econoom te verwittigen van uw komst.
 

 
Jef Vleugels           
 

Accueil | Contact | Plan du site | | Statistiques du site | Visiteurs : 899 / 1152704

Suivre la vie du site fr  Suivre la vie du site Onze overledenen   ?    |    titre sites syndiques OPML   ?

Site réalisé avec SPIP 3.0.28 + AHUNTSIC

Creative Commons License